Παρασκευή 26 Νοεμβρίου 2010

Χαμένοι στη μετάφραση: Το PES 2011 στα ελληνικά

Όταν πριν από δέκα χρόνια παίζαμε την ελληνική έκδοση του FIFA 2000, με τον Χρήστο Σωτηρακόπουλο στην περιγραφή, το Γιάννη Δάρρα στο σχολιασμό, introduced by Yorgos Thanailakis, παρά τα όσα στραβά, παρά τους περιορισμούς της τότε τεχνολογίας, παρά το αμφισβητούμενο αποτέλεσμα, γουστάραμε που το FIFA μας μίλαγε ελληνικά και με ενθουσιασμό περιμέναμε ακόμα θετικότερες εξελίξεις στο μέλλον. Πού να φανταζόμασταν τότε, ότι δέκα χρόνια μετά, δε θα άλλαζαν και πάρα πολλά.



Η... ελληνοποίηση του FIFA συνεχίστηκε για 2-3 ακόμα εκδόσεις... Οχτώ χρόνια έπρεπε να περάσουν για να ξαναδούμε ελληνική περιγραφή σε ποδοσφαιρικό video-game, αυτή τη φορά από το PES 2011 της πασίγνωστης πλέον σειράς της Konami που κονταροχτυπιέται στα ίσα, και σε πολλές αγορές υπερέχει της EA, σε μία ατέλειωτη κόντρα που ήδη κρατάει δεκαετία και βάλε. Φαντάζομαι πως ο βασικότερος λόγος γι αυτό το κενό, δε θα είναι άλλος από την ελληνική αγορά video-games, και από τις πωλήσεις που σημειώνουν κάθε χρόνο οι αντίστοιχοι τίτλοι, ψιλοαυτονόητα όλα αυτά, αλλά θα επανέλθω σ'αυτό αργότερα.

Όπου ακούς πολλά κεράσια...
(πηγές MTV GameOn, gameworld.gr)
Ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος, σε συνέντευξη επ' ευκαιρία της ελληνικής έκδοσης, μεταξύ άλλων αναφέρει:
-"Ήταν πάρα πολύ οργανωμένος ο τρόπος με τον οποίο κάναμε το σπικάζ. Το δύσκολο της ιστορίας είναι να φαντάζεσαι τι γίνεται μπροστά σου σε ένα παιχνίδι την ώρα που περιγράφεις μια φάση. Ήταν πάρα πολλές οι ατάκες, φτάσανε περίπου τις 25.000, μαζί με τα ονόματα των παικτών. Πιστεύω ότι το τελικό αποτέλεσμα θα είναι πάρα πολύ καλό."
-"Έκανα αρκετή προσαρμογή της αγγλικής περιγραφής σε αυτά που λέμε εμείς. Εκείνοι έχουν κάποιες ατάκες οι οποίες δεν ταιριάζουν στη ψυχοσύνθεσή μας. Προσπάθησα να βάλω πράγματα τα οποία εγώ προσωπικά λέω στις μεταδόσεις μου όλα αυτά τα χρόνια και που είναι πιο εύκολες για το αυτί του ακροατή." (Φυσικά. Μάλλον αναφέρεται σε ατάκες όπως "Μέσα σε αυτά τα ασφαλή χέρια" - γιατί εμείς οι Έλληνες ποδοσφαιρόφιλοι λατρεύουμε και εκφράζουμε την αγάπη μας αυτή προς τον Άνθρωπο-τερματοφύλακα...)
-"Πριν από μία δεκαετία περίπου είχαμε κάνει τον σχολιασμό στα παιχνίδια του Fifa, σε τρεις εκδόσεις." [...] "Εγώ το έχω το παιχνίδι (PES 2011) και λέω ότι είναι καλύτερο από το προηγούμενο."-(Ωχ, ελπίζω να μην αναφέρεται στο FIFA)-"Πιστεύω ότι κάθε χρόνο (ουφ), η βελτίωση που υπάρχει, ειδικά στα γραφικά, είναι καταπληκτική. Επί της ουσίας, οι δυνατότητες που σου δίνει να κάνεις παραπάνω πράγματα με τους παίκτες και κυρίως η πραγματική απεικόνιση που έχει, κάνει τους παίκτες που είχαμε πριν από 10 χρόνια στα Fifa να μοιάζουν με καρικατούρες" (δυστυχώς, δεν συνεχίζει με εξίσου εύστοχες συγκρίσεις, όπως με το Sensible Soccer ή το Tehkan World Cup.)

...κράτα και μικρό καλάθι.
Ελάτε τώρα, πείτε την αλήθεια... ποιος περίμενε αποτέλεσμα της προκοπής; Πρώτα-πρώτα, μιλάμε για έναν τομέα του παιχνιδιού, (έναν απ' τους πολλούς) που η Konami, δεν έδειξε ιδιαίτερη διάθεση να βελτιώσει τη δεκαετία που μας πέρασε. Ως ένα βαθμό είναι κατανοητοί οι φυσικοί περιορισμοί της προσομοίωσης της περιγραφής ενός ποδοσφαιρικού αγώνα - τουλάχιστον με το μοντέλο που ακολουθείται. Από τις αγγλόφωνες μεταδόσεις της Konami που είχαμε κάθε χρόνο, το μοτίβο ήταν συγκεκριμένο: Γενικόλογες παρατηρήσεις, ελάχιστα εξωαγωνιστικά σχόλια, όσα περισσότερα licensed ονόματα έχουμε, με αποτέλεσμα την επαναληψιμότητα αλλά δυστυχώς και πολλά λάθη, ατάκες που δε συμβαδίζουν λίγο ως πολύ με αυτά που συμβαίνουν στον αγώνα (και σε κάνουν να απορείς με τον κώδικα του παιχνιδιού). Όσο φιλότιμη προσπάθεια και να γινόταν λοιπόν από την πλευρά της ελληνικής ομάδας, το αποτέλεσμα θα παρέμενε μετάφραση του original και θα κληρονομούσε τις βασικές αυτές "ασθένειες". Φυσικά, όσοι ασχολούνται με το pro τα τελευταία χρόνια, είναι σε θέση να ξεχωρίσουν αυτά τα -εκ γενετής- λάθη, από τα... εγχώρια. Η στυγνή μετάφραση που έγινε βέβαια, βοηθάει επιπλέον σ' αυτό.

Bad Omens Continued
Ήδη από πέρσι είχαμε το localisation του PES 2010 στα ελληνικά. Το αποτέλεσμα ήταν οικτρό. Ήταν να αναρωτιέσαι πραγματικά, όχι απλά αν την μετάφραση την έκαναν Έλληνες (χλωμότατο), αλλά αν είχε δει ποτέ του μπάλα ο μεταφραστής. Ναι, είναι τεχνικά σωστό και το "Εναρκτήριο Λάκτισμα", και οι "Γιρονδίνοι του Μπορντώ", αλλά έλεος ας πούμε! Ποιος μιλάει έτσι; Τα χειρότερα δε, ήταν, κάτι εξόφθαλμες απροσεξίες του στυλ "Η <τάδε ομάδα> διεκδικεί τη νικη στο <τάδε κύπελλο>" (αφού είχε ήδη βγει πρώτη στη διοργάνωση)", αλλά και λάθη στο που-μπαίνει-τι: πχ "Η C.Ronaldo ανακοινώνει την απόκτηση του ΡΕΑΛ ΜΑΔΡΙΤΗΣ". Διασκεδαστικές παρατηρήσεις: 1.Κάποιοι πληρώθηκαν για αυτή τη δουλειά 2. Μάλλον δεν ελέγχει κανείς το τελικό προΐόν 3. Κάποιοι πληρώνουν για αυτό το παιχνίδι 4. Φυσικά και δε χρειάζεται να τα διορθώσουμε με ένα update 5. Ακριβώς τα ίδια ισχύουν και για το PES 2011!
(εδώ τα λέει ακόμα καλύτερα, κι ένα διαφωτιστικό comment)

"Σπρώχνει τη μπάλα στα δίχτυα!"
Η ελληνική έκδοση του PES 2011 κυκλοφορεί και σπάει τα προγνωστικά... χαρίζοντας απλόχερα το γέλιο. Πέρα από τα αναμενόμενα περίεργα ελληνικά (από τα υπερεπίσημα καθαρευουσιάνικα του FIFA 2000 μέχρι τις απευθείας μεταφράσεις απ' τα αγγλικά, που σε κάνουν να απορείς, αν όντως είχε το νου του ο οποιοσδήποτε στις ηχογραφήσεις), βρίσκει κανείς κι άλλα καλούδια, όπως ατάκες άλλα 'ντ' άλλων: Εκτελείς κόρνερ, ακούς "Σπρώχνει την μπάλα στα δίχτυα"... Η μεγάλη αποκάλυψη όμως της όλης απόπειρας, είναι ο Γιώργος Θαναηλάκης, ο οποίος κλέβει την παράσταση, αποδεικνύοντας ότι εκτός από καλό αθλητικό ρεπορτάζ, έχει μεγάλο ταλέντο στο σπικάζ για βραζιλιάνικα και ταινίες της Ντίσνεϋ! Πεζές ατάκες, όπως "Η άμυνα κρατάει γερά" και "Ήταν οφθαλμοφανές οφσάιντ!", τις απογειώνει και με χαρακτηριστικό ζήλο επαναπροσδιορίζει την τάση του υπερρεαλισμού, στο δρόμο που χάραξε η L'espion. Παρ' ολ' αυτά, τα φαινόμενα μπορεί και να απατούν: Μήπως τελικά ο Χρήστος και ο Γιώργος έσωσαν την παρτίδα;

Ο Θαναηλάκης βάζει τα πράγματα στη θέση τους.
Απ' ό,τι φαίνεται, ο συνήθης ύποπτος, η Konami δηλαδή, θεώρησε ότι μεταφράζει manual για κινέζικο πολυμίξερ και αντιμετώπισε τη διαδικασία με ανάλογη προχειρότητα. Έτσι, το δίδυμο των σχολιαστών επιφορτίστηκε επιπλέον και με τη διαδικασία της "μετάφρασης από αγγλο-ελληνικά σε αντιληπτά ελληνικά" (sic), ε, και νομίζω 25000 ατάκες είναι αρκετές να ξεχάσεις την ίδια σου τη γλώσσα, πόσο μάλλον να κάνεις on-the-fly μετάφραση.

Στην ερώτηση, αν θα υπάρχει "επομενη φορά" ο Θ. απαντά το προφανές: Θα δούνε πως θα πάει. Κι επειδή για να υπάρξει βελτίωση, πρέπει να υπάρξει συνέχεια, είναι κρίμα η Konami να υπονομεύει έτσι την ίδια της την προσπάθεια, εκθέτοντας παράλληλα τους εδώ συνεργάτες της (σχολιαστές και διανομέα- η Zegetron πέρα από τη διανομή, δε γνωρίζω ποιο άλλο ρόλο έχει σε αυτή τη διαδικασία). Γιατί με τέτοιο τελικό προϊόν, μας βλέπω για ειδική ελληνική έκδοση, το πολύ για του χρόνου και μετά κομμένη για μια 10ετία πάλι.

Τελικά, η ANCO ήταν χρόνια μπροστά!